Το κρητικό μαχαίρι ήταν αχώριστος σύντροφος των κρητικών παλαιότερα καθώς το κρατούσαν πάντα μαζί τους, τόσο σε πολεμικές μάχες, όσο και στην καθημερινότητά τους καθώς του βοηθούσε στις καθημερινές τους εργασίες στη φύση. 


Στις μέρες μας, το κρητικό μαχαίρι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της παράδοσής μας. Η κατασκευή του πλέον είναι μία ιδιαίτερη και δύσκολη τέχνη, καθώς από τη λεπίδα μέχρι και τη λαβή, ο τεχνίτης μπορεί να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του και να τα στολίσει με ποικίλα σχέδια και υλικά.
Αποτελεί συνηθισμένη πρακτική, να χαράζονται κρητικές μαντινάδες πάνω στη λεπίδα του μαχαιριού.